Αντι-κείμενο: δεν υπόκεινται όλα σε υποκειμενική κρίση

Σε συνέχεια του προηγούμενου κειμένου, η παρούσα ανάρτηση. Εκ πρώτης όψεως ίσως φανεί αντίφαση. Δεν είναι. Τα δύο κείμενα πραγματεύονται τελείως διαφορετικά ζητήματα.

Πολύ συχνά τίθεται η ερώτηση από κάποιον νέο καπνιστή: "Τι πίπα με συμβουλεύετε να πάρω"; Οι απαντήσεις που δίνονται συνήθως, είναι δύο τύπων. Είτε "πάρε την τάδε φίρμα", είτε "όποια σου αρέσει". Και οι δύο τύποι συμβουλών μπάζουν μη πεπερασμένο όγκο νερού. Και αυτό διότι κρύβουν την ιδέα της απόλυτης υποκειμενικότητας. Δυστυχώς για τους υποστηρικτές αυτής της ιδιότυπης "ελευθερίας" απόψεων, τα πράγματα δεν είναι τελικά τόσο απλά. Δεν είναι όλες οι πίπες ίδιες. Κάποιες είναι καλύτερες, πως να το κάνουμε τώρα; Προσοχή εδώ. Δεν μιλάμε για ελιτισμό. Μιλάμε για αντικειμενικά γεγονότα. Φυσικά και καθείς καπνίζει ό,τι γουστάρει. Αυτό είναι απόλυτο δικαίωμά του. Το catch εδώ είναι ότι δεν σημαίνει πως ό,τι γουστάρει είναι και το καλύτερο δυνατό. Συχνά-πυκνά περιδιαβαίνω τα διάφορα fora περί πίπας. Εκεί όλοι οι καπνιστές παρουσιάζουμε τις καινούριες μας αγορές κατά καιρούς. Ελάχιστες φορές έχω διαβάσει αρνητικό σχόλιο. Αυτό ενδεχομένως να έχει ως αφετηρία την ευγένεια. Αλλά το αποτέλεσμα είναι το να μη μαθαίνει κανείς τίποτα τελικά. Έτσι, πολλοί καπνιστές πορεύονται επί χρόνια στην πεπατημένη των προκάτ προτύπων στο όνομα ενός ανούσιου πολιτικά ορθού. Το αστείο εδώ είναι ότι όλα αυτά τα πρότυπα είναι δημιουργημένα (όπως συμβαίνει εξάλλου πάντα με τα πρότυπα) χωρίς τη συμβολή του άμεσα ενδιαφερόμενου. Έτσι, "μαθαίνουμε" (όπως κανείς μαθαίνει τις ηθικές αρχές) ποια είναι καλή και ποια κακή πίπα. Αλλά η πίπα δεν είναι αρχή ή ιδεώδες. Είναι ένα καπνιστικό εργαλείο. Υπάρχουν σαφή κριτήρια τα οποία καθορίζουν σε μεγάλο βαθμό το αν μία πίπα θα καπνίσει καλά ή όχι. Αυτά έχουν να κάνουν με την κατασκευή και τις πρώτες ύλες. Και είναι μετρήσιμα. Και αυτό φαίνεται σε μεγάλη κλίμακα. Κλασικό παράδειγμα το ebay. Ναι, εδώ παίζει και το marketing, το παραδέχομαι. Αλλά δεν παίζει μόνο το marketing. Για κάποιον λόγο οι καπνιστές ανά τον κόσμο αναζητούν συγκεκριμένα κομμάτια, από συγκεκριμένες εταιρείες, ενίοτε και από συγκεκριμένες εποχές. Δεν είναι όλοι τους ηλίθιοι. Στατιστικά να το πάρει κανείς, κάποιοι από αυτούς θα είναι έξυπνοι. Τα προαναφερθέντα κριτήρια είναι που παίζουν τον πρωτεύοντα ρόλο. Και οι εταιρείες που τα τηρούν είναι εκείνες που παραμένουν σε υψηλές θέσεις στην προτίμηση των καπνιστών. Υπάρχει, λοιπόν κάποιος λόγος.

Τα κριτήρια για τα οποία μιλάμε, βέβαια, δεν είναι ιερό μυστικό, σφραγισμένο σε κατακόμβες. Είναι 2-3 απλά πραγματάκια που πρέπει να προσέχει κανείς. Και οι περισσότεροι τα γνωρίζουμε, καθώς αποτελούν πολύ βασικές γνώσεις. Αλλά για κάποιον λόγο επιμένουμε να αναμασάμε ασαφείς ανοησίες που έχουν να κάνουν με καθαρά προσωπικές προτιμήσεις. Όποιος όμως έχει καπνίσει καμια 50αριά πίπες στη ζωή του, από 5-10 φίρμες, ξέρει πολύ καλά ότι δεν καπνίζουν όλες οι πίπες το ίδιο καλά. Και επίσης γνωρίζει ότι αυτό αντανακλάται ως έναν βαθμό στην τιμή τους.

Στην ερώτηση του νέου καπνιστή, λοιπόν, η πιο σωστή απάντηση είναι: "Πριν πάρεις, κοίταξε αυτό, αυτό κι αυτό". Και όχι "πάρε αυτή που θα σου κάνει κλικ". Τι κλικ; Είμαστε με τα σωστά μας; Αυτό είναι συμβουλή για blind date και όχι για αγορά πίπας. Ακούω πολλές φορές από διάφορους κατά φαντασία μέντορες να λένε "αυτό που έχει σημασία είναι να σου αρέσει, ασχέτως τι λέει ο καθένας". Στάσου, ρε φίλε. Ο "καθένας" μπορεί να είναι κάποιος. Και εννοώ κάποιος που ξέρει. Έχουν γραφτεί τόμοι για την ιστορία και την κατασκευή της πίπας. Υπάρχουν τεχνίτες που αφιέρωσαν τη ζωή τους στην αναζήτηση του τέλειου. Έτσι, τα πετάμε όλα στα σκουπίδια, με βάση την προσωπική προτίμηση και της "φιλικής" διάθεσης προς τον νέο καπνιστή; Αυτό είναι χαβαλές, δεν είναι σοβαρή συζήτηση. Και είναι ένας από τους κύριους λόγους που παραμένουμε απαίδευτοι, κοκορόμυαλοι και ξερόλες. Έχοντας μία ελάχιστη δόση γνώσης, ώστε να είμαστε qualified ημιμαθείς. Και με τη βούλα δηλαδή. Είναι κρίμα να μεταλαμπαδεύεται έτσι αβίαστα η βλακεία.

Όταν πρωτοξεκίνησα να καπνίζω πίπα, έτσι ενεργούσα, με το "ό,τι μου αρέσει". Τελικώς την πάτησα ουκ ολίγες φορές. Αυτό μεταφράζεται σε απογοήτευση και σε σπατάλη χρημάτων. Τώρα πλέον έχω κάποια αίσθηση του τι διαλέγω. Και παρατήρησα ότι σε αυτό το μεσοδιάστημα δύο πράγματα συνέβησαν. Πρώτον, είναι πιο δύσκολο να βρω μία πίπα που μου αρέσει. Δεύτερον, συνειδητοποίησα ότι υπάρχουν όντως κάποια αντικειμενικά κριτήρια στην επιλογή πίπας. Και βλέπω ότι όταν αυτά πληρούνται, η αξιολόγησή τους κατά την επιλογή αντανακλάται στο κάπνισμα. Υπάρχουν βέβαια και οι ενοχλητικές εξαιρέσεις, για να επιβεβαιώνουν τον κανόνα.

Έχουμε (όπως στα περισσότερα πράγματα) δύο επιλογές σχετικά με το σπορ μας. Η πρώτη είναι να το ψάχνεις, να ενημερώνεσαι, να μελετάς και να πράττεις αναλόγως. Η δεύτερη είναι να χαζεύεις με ανοικτό το στόμα τους και καλά μύστες να μουρμουρίζουν άχρηστους και ασυνάρτητους χρησμούς χωρίς ουσία. Άντε, στα διαλείμματα να κάνεις και κανένα "μπε".

Εγώ προτιμώ τον πρώτο τρόπο. Όπου δεν ξέρω, βγάζω τον σκασμό να ακούσω. Κι ελπίζω να υπάρχει εκεί γύρω κάποιος που πραγματικά γνωρίζει.

Ελιτισμός, καπνικές προκαταλήψεις και καπνοσυριγγιστικές εμμονές

Η καπνοσύριγγα είναι πρωτίστως εργαλείο καπνίσματος. Δευτερευόντως, ο καπνοσυριγγισμός είναι ευγενές βίτσιο. Έχει λίγα μικρά μυστικά. Εμπεριέχει πολλά προσωπικά χούγια. Σε όλα τα επίπεδα, μεταξύ των ανθρώπων υπάρχουν ατομικές διαφορές. Αυτές πρέπει να είναι σεβαστές.

Θα μπορούσε το κείμενο να τελειώνει εδώ. Αλλά οι παρατηρούμενες συνθήκες απαιτούν συνέχεια. Καλώς ή κακώς, υπάρχει ένα πέπλο μυστηρίου που περιβάλλει τον καπνοσυριγγισμό. Το κρέπι ορατό μονάχα στους αδαείς. Για να μην παρεξηγηθούμε, δεν έχει τίποτα το επιλήψιμο η άγνοια. Μπορεί κανείς, έχων διάθεση λογοτεχνίζουσα, να βαφτίσει εκ νέου την άγνοια ως πρώτο βήμα για τη γνώση. Αλλά τούτα αποτελούν απλώς προβληματικές σοφιστίες. Και εδώ ακριβώς βρίσκεται η καρδιά του ζητήματος. Δεν είναι το αντικείμενο αυτό καθαυτό, αλλά η περιρέουσα ατμόσφαιρα που φέρει και εγκαθιστά το πρόβλημα.

Διότι, κυρίες και κύριοι, εμείς απλώς καπνίζουμε. Αν και το «απλώς» αυτό μπάζει νερά, διατηρεί τη βασική του υπόσταση. Είναι ισχυρότατο και ανθεκτικό στις αυθεντίες. Αλλά ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Όταν κανείς αρχίζει σιγά-σιγά να παθιάζεται με τον φουμαροκαπνοσυριγγισμό, χαρακτηρίζεται από έντονο ενθουσιασμό. Διαβάζει, ψάχνει, ενημερώνεται, δοκιμάζει. Ενίοτε καταφαίνεται κατηγορηματικά περί καπνών και καπνοσυρίγγων. Κατά καιρούς αλλάζει ρότα. Όπως και να έχει, υπάρχει μία περίπτωση να διαγνώσει ο παρατηρητής την εμμονή. Η εμμονή αυτή μεταφράζεται σε οπλοστάσιο άμεσα διαθέσιμων συμβουλών επί παντός καπνοσυριγγιστικού ζητήματος. Την ίδια εμμονή, βέβαια, μπορεί να διαγνώσει ο παρατηρητής συζητώντας (με τη θέλησή του ή κατόπιν επιβολής) και με έναν καπνιστή που μετρά πλείστες ώρες καπνικής πτήσης. Οι δύο συμμετέχοντες δεν εντάσσονται στην ίδια πειραματική ομάδα. Στην πρώτη περίπτωση έχουμε ημιμάθεια (μεταφράζω τη λέξη «ενθουσιασμός»). Στη δεύτερη έχουμε αρτηριοσκλήρωση (μεταφράζω τη λέξη «εμπειρία»). Ο πρώτος συγκαπνιστής, έχοντας πιάσει λιγοστές πίπες στα χέρια του και έχοντας δοκιμάσει ελάχιστους καπνούς, μιλά με στόμφο και πάντοτε ως ψόφος διακόπτει για να δώσει την απάντηση. Ο δεύτερος συγκαπνιστής, έχοντας μεγάλη αλλά παρ’ όλα αυτά πεπερασμένη εμπειρία, σε κοιτά στα μάτια, μιλά με νόημα (που εσύ δεν το κατέχεις), απαξιώνει και εξυμνεί με περισσή ευκολία, κάνοντας συχνά μεγάλες παύσεις, όπου αναμένει εναγωνίως χειροκρότημα.

Συνήθως ο νέος καπνιστής αγοράζει καπνοσύριγγες στα κουτουρού. Αρκετές από αυτές μπορεί να είναι κακοφτιαγμένες no name. Κατά πάσα πιθανότητα (ειδικά αν ήταν ή παραμένει τσιγαρόβιος) σε κάθε τζούρα του θα αναπτύσσεται θερμοκρασία κρατήρα ηφαιστείου εντός της εστίας. Μπορεί και να ενθουσιαστεί με χαμηλής ποιότητας καπνά τίγκα στο σιρόπι. Μπροστά σε αυτό το φαινόμενο, ένας παλιός καπνιστής με στοιχειώδη ευγένεια απλά θα πει την άποψή του. Και θα την πει χωρίς να κουνά το δάχτυλο. Αυτό συνιστά τη λογική κοινότητας καπνοσυριγγιστών, μιας ιδανικής φουμαροκαπνοσυριγγοπολιτείας.

Αχέτως σταδίου και ωρών καπνικής πτήσης, η παγίδα της προκατάληψης είναι πάντα εκεί. Καθώς δοκιμάζουμε, διαμορφώνονται (και στη συνέχεια διαφοροποιούνται) τα γούστα. Αυτά ενίοτε είναι τόσο ισχυρά, ώστε να μας οδηγούν σε αξιωματικές ρήσεις. Αυτό το τελευταίο είναι λάθος. Και αν δεν είναι λάθος, σίγουρα είναι κάθε άλλο παρά γόνιμο.

Υπάρχουν διάφοροι μύθοι και προκαταλήψεις σχετικά με τον φουμαροκαπνοσυριγγισμό. Ποιοι καπνοί είναι «σοβαροί» και ποιοι «φαιδροί», ποιες σχολές κατασκευαστών είναι ανώτερες και ποιες κατώτερες, ποιες τεχνικές πρέπει να κατέχει ο Pipe-Jedi για να πακετάρει, να ανάψει, να σκαλίσει και να καπνίσει, ποιο ξύλο (βάσει καταγωγής) είναι ευγενέστερο και ποιο υποδεέστερο και πάει λέγοντας. Όλα αυτά δυστυχώς δημιουργούν ένα (από όλες τις απόψεις άχρηστο) πέπλο μυστηρίου γύρω από το σπορ του καπνίσματος της καπνοσύριγγας. Ενθαρρύνουν τη σνομπαρία και την πίστη στις αυθεντίες. Και, πάνω από όλα, ενισχύουν την άποψη ότι το να καπνίζεις πίπα είναι κάτι ανάλογο της κατασκευής πυρηνικού αντιδραστήρα.

Αλλά τα πράγματα δεν είναι έτσι. Έτσι παρουσιάζονται από κατά φαντασία διδασκάλους. Και είναι αυτοί που χαλάνε την πιάτσα και δημιουργούν ένα κλίμα μυστικής αδελφότητας. Το κάπνισμα της πίπας είναι απλά μια υλική απόλαυση, η οποία επηρεάζεται σε μεγάλο ποσοστό από τα ατομικά χαρακτηριστικά του εκάστοτε καπνιστή. Αυτά τα ατομικά χαρακτηριστικά αφορούν τόσο στη φυσιολογία της στοματικής του κοιλότητας όσο και στην προσωπική του αισθητική. Ίσως το πιο αξιόπιστο κριτήριο να είναι το προσωπικό. Διαβάζουμε, συζητάμε, συλλέγουμε πληροφορίες και πειραματιζόμαστε. Με συνεχή αναζήτηση στο φουμαροκαπνοσυριγγιστικό πεδίο, απολαμβάνουμε σε μεγαλύτερο βαθμό εν τέλει. Η τυφλή πίστη στα σοφά λόγια του οιοδήποτε πιπογκουρού δεν οδηγεί πουθενά. Τα κλειστά αυτιά από την άλλη, επίσης. Οπότε χαλαρώστε, ανάψτε την πιπούλα σας, φουμάρετε τεμπέλικα και συνεχίστε τις δοκιμές. Δεν υπάρχει τέλος και αυτό είναι μεγάλο μέρος της απόλαυσης.

SIFP